Fenerbahçe’nin Onurlu Zaferi: 1923 Zaferi!

228

Fenerbahçe’nin Onurlu Zaferi: 1923 Zaferi!

1923 Türkiye’si, bağımsızlık mücadelesiyle dolup taşarken, Fenerbahçe’nin Onurlu Zaferi ile futbol sahalarında da bir destan yazılıyordu. Fenerbahçe’nin onurlu direnişi, General Harrington Kupası’nda zirveye ulaştı. Bu yazıda, 1923’teki bu eşsiz olayın perde arkasına bir göz atacağız. Fenerbahçe’nin gurur dolu zaferinin detayları ve unutulmaz anı, Türk sporunun kalbindeki yerini koruyor. İşte, Türk futbolunun kahramanlık dolu sayfalarından biri olan bu gerçek hikayenin ana hatları.

1923’de Türkler, işgalcileri hem cephede, hem masada, hem de Taksim Stadyumunda yendi. 29 Haziran 1923 tarihinde, İşgal Kuvvetlerinin İngiliz başkumandanı General Harrington’un oluşturduğu karma İngiliz takımı “Coldstream Guards” karşı “Fenerbahçe” oynadığı, “General Harrington Kupası”nı 2-1 kazandı.

29 Haziran 1923 tarihinde, Taksim Stadı’nda çok büyük bir seyirci topluluğu önünde karma İngiliz takımına karşı Fenerbahçe kendi kadrosu ile karşı karşıya gelmiştir. İngiliz Başkomutan Harington kendi adını taşıyan kupa için oynayacak takımı seçmek amacıyla bir hazırlık turnuvası düzenlendi.

Ayrıca General Cebelitarık ve Mısır’daki İngiliz askerî güçlerinden,turnuvada oynaması için hepsi profesyonel birer futbolcu olan oyuncu getirtmişti. General gazeteye turnuvayla ilgili şöyle bir ilan da vermişti: “Gardler Muhteliti Türk kulüplerine meydan okuyor.

Galibine, Başkumandanın adını taşıyan büyük bir kupa verilecek bu maça Türk kulüpleri diledikleri gibi takviye de alabilirler.” Fenerbahçe’nin generale cevaben, gazeteye gönderdiği ilan: “Fenerbahçe Kulübü yalnız kendi kadrosuyla bu maçı şartsız olarak kabul eder.”

Bu millî Özgürlüğe Yürüyüş maçında her ne kadar Galatasaraylılar “Aslan Nihat Bekdik dahil tüm kadromuzdan istediğinizi kadronuza dahil edebilirsiniz.

Yeter ki şu mağrur İngilizleri yenin” deseler ve Beşiktaş da yenilenmiş kadrosunu teklif ettiyse de Fenerbahçe kabul etmez ve şöyle derler: “Teşekkür ederiz! Şu an kadromuz formda ve onları yenebilecek güçteler. Ama bu dostluğunuzu asla unutmayacağız.”

Fenerbahçelilerin bu sözleri Galatasaray ve Beşiktaşlılar üzerinde büyük bir millî direniş etkisi yaratmıştır. Maç günü Taksim Stadı, çoğu hayatlarında ilk kez futbol maçı izleyecek erkek ve kadınlar la hınca hınç doluydu. İstanbul terbiyesi gereği sahanın etrafına dizilen sandalyelerde hanımlar oturuyordu,erkekler ise ayaktaydı.

Bu maçı izlemek için “Iron Duck Zırhlısı” ile özel olarak gelen Malta Valisi Lord Plummer de General Harington’la birlikte şeref köşesindeki yerini almış, önündeki masanın üzerinde de maçın galibine verilecek olan “General Harington Kupası” duruyordu.

Hakemin düdüğüyle maç başladı. Maçın ilk yarısı Fenerbahçe’nin 1-0 mağlubiyeti ile sona erdi. Tribünlerde bir hayal kırıklığı vardı. Trübünde bulunan Galatasaray Lisesi öğrencileri ve Beşiktaşlı gençlerin Türk bayrakları ile “Dağ başını duman almış” adlı marş söylenmeye başladı. Marş kısa sürede Türklerin olduğu tüm tribünlere yayıldı.

Fenerbahçe takımı yoğun alkış ve tezahürat altında ikinci yarıya başladı. Sarı Kanarya 60. dakikada Zeki Rıza’nın golüyle beraberliği yakaladı ve 74. dakikada yine Zeki Rıza’nın golüyle maçı 2-1 kazandı. Tribünlerde kırmızı, beyaz,sarı,siyah ve lacivert renkler birbirine karıştı ve İstanbullular sevinçle haykırdı.

Maçtan sonra işgal orduları Başkomutanı General Harington, adını taşıyan bu büyük gümüş kupayı Fenerbahçe takım kaptanı Hasan Kamil Sporel’e verirken Taksim Stadı’nda fesler havada uçuşuyor ve yer yerinden oynuyordu.

Fenerbahçeli futbolcular, ellerinde kupa olduğu halde seyircilerin omuzları üzerinde stattan çıkarılmışlar ve Beyoğlu caddelerinde, büyük sevgi gösterileri arasında dolaştırılmışlardı.

Bu galibiyet,halkta millî bir zafer etkisi uyandırmıştı. İstanbullu’lar aslında özgürlüğünü kutluyordu. Nitekim maç gecesi Lozan Konferansı’nda bulunan Türk Heyetine de bu galibiyet haberi ulaştığında heyet başkanı İsmet (İnönü) Paşa tarafından Fenerbahçe kulübüne; “Heyetimiz namına hepinizi meserretle tebrik eder, gözlerinizden öperim.” diye bir kutlama telgrafı gönderildi.

İşgal orduları ise kısa bir süre sonra,sessizlik içerisinde İstanbul’u terk ettiler. 30 Haziran 1923 tarihinde İstanbul’da yayınlanan Vatan gazetesindeki haberin Türkçesi şöyledir: “Fenerbahçe’nin parlak bir galibiyeti. En kuvvetli İngiliz oyuncularından mürekkep muhtelit takıma (1)e karşı (2) sayıyla galip geldi.”